Ба җыгә кугәр, данпа, мый йигә жын ду җыдони. Җы зу җи нян зэ «Хуэймин боди «туршон ба та, зулян эпиграф йиён, сыйүнли. Ха захстанди «Хуэйзў бо» зочян сыйүнли «Даҗя шы цэ – хуәян го!» эпиграфли. Ё фәни, җы лёнгә кугәрди йисы шындихын – җысы ба жынму вон йидарни лалянди кугәр, җё минжын щёнхони, хә йи щин ган сыни. Дансы даҗя йидарни шонлёнди ган булүн са сыюр, банфа, нэхур ба чынгун е дыйшонни, йүнчи суйшон таму е зуни.
Ё фәни, җиннян вәё җё «Хуэймин боди» мянзы хокан, боди туанти ба ди йи мянзыди тур (на вурус хуа фәчи «шапка») гэбянли җи бян. Фә гундо хуачи, зочянди тур есы хоканди. Нан вәди йиҗян, замуҗя холи, зу нэмуҗя ган, кәсы җыгә минжынди кугәр донгуали сыйли? Нандый ги йигә суй кугәр мә зошон вифынма? Ба та да туршон чүдёли, замуҗя ба бо гэбян еба, кәсы сычин вончян е бу зу...
Ду җыдони, бо – бусы туанти йигәрни зўди хуә – җысы даҗяди сычин. Вәё дин бо, мый йигә жын ё занҗинни, чүанпин даҗун. Ложынму кын фә: «Даҗунсы шынжын». Дуйдини, са ду зэ минжынди шуннини, җуәҗун дин боди сычин. Вәё ба җыгә җун-ё жынву ванчын, боди туанти лян вынмин җунщинди линшуму, чищинжынму, щүәтонниди җёйүанму ё зў җи лянщини. Бошә литуди дин җунди хуә – бусы ще вынҗон, җысы дин боди сычин. Мәю нянҗямули – нэ зу мәю боли. Ба динха боди чян шубушонли – гунзуәжынму е бу зў хуәли, ба бо е фонбучўлэли.
Чиче чянщёнди сычин вә щён фә җи җү хуа. Гуйҗун дищүн-зымыйму! Ниму ду лин замуди бодини. Боди мянзы хоканма бу хокан, вынҗонди йисы шынма бу шын, ниму ба бо каншондинима хуэйҗәсы канбушон – җы бусы нэму ёҗинди вынти. Ба җыще вынти нын щекэ, гуонсы ниму гәҗя ё чищинни, ги боди туанти ё чў хо йиҗяни, юли нынгули, зыҗи ё ще вынҗонли. Дансы натар мә ще хо, бянҗи яндин ба та вон хони гэни. Җун-ё вынтисы ба бо ё диншонни, ги бошәни ба чян сыхуршон ё җёгини, йинцы дансы мәю чянли, йиче сычин ду тынхани. Вә фә йигә бифон. Дансы ниму ви мэхади дунщи ги пузыни ба чян гэха, ниму яндин лён-сан тян литу ба җонзэ хуангидини, ги җынҗя хан дощедини. Кәсы виса ба динха «Хуэймин боди» чян сыхуршон бу җёги? Дансы юли са йүанйинли, ниму ги бошәди туанти ба саду фәги, булүн дафалэ йигә щин. Ги нимуди вынти хуэймин щехуэйди линшужынму дэ боди туанти яндин ги хуэйдани.
Щянзэ мый йигә вынмин җунщин ги бошә гэди динха боди чян. Җисы ба җыще чян нын шушон, йигә Хўда җыдони! Куэзу ги миннян ё дин боди, кәсы ба җиннянди сыюр мә гандо вифыншон.
Вуҗин бошәни цэ сангә жын гунзуәдини: бянҗи, йигә тунщинжын (на хуэйзў йүян щеди) дэ дизайнер. Каракол чынниди зэчянжын Наншанло Анвар ги бошә ги да бонцудини; ще йисы шынди, ю вынтиди, ёҗинди вынҗондини. Боди чинкуон дуәму нан еба, кәсы бошәди туанти, чечў зыҗиди минщин, бутын гунзуәдини, йинцысы вәму дундини, босы вынминди гын. Босы заму йиче щёнҗуон җунҗянниди чё. Чечў җыгә щёнхо чё, хама-хома заму ба хуэйзўжынму ганхади вынмин банфа, җечи дэ данлин сычин ду җыдодини, зэ тади мянзышон нян заён цэлёдини. Дансы җыгә гын дуанли, нэзу вынмин е ха чәрни. Йинви нэгә линйир вә читоди җё мый йи җязы ба бо динха, ба луәмур йигә «Хуэймин бо» каншуха.
Җысыма, щянчян боди ту йигә мянзышон дада-ён-ёнди ба замуди хуэйзўжынмуди сангә Җогорку Кенешди дэбёди щёнпяр кангили, минжын гунщи тамули. Җысы замуди да шоншы, замуди лянмян. Вәди вонщёнсы җё таму дэ ган дэбё хуәди йитун, ги хуэйзўди җун-ё вынти е люшын. Нан вәди йиҗян, дансы сангә дэбё занҗин, таму ги фаҗон хуэйзў вынмин дэ йүянди сышон нын ган бушоди хо сычин, йинцысы минжын кугәр мә фә цуә: «Сан жын хә йищин – хуон тў бянчын җин».
Фатима Машынхаева,
боди тунщинжын.
Хуадян:
Туанти – коллектив
Вынмин җунщин – культурный центр
Даҗун – народные массы
Ю вынтиди – проблемный
Ёҗинди – актуальный
Минщин – сознательность
Чинкуон – положение
