А. Э. Мансурова - 85 суйли

Фанчон зэ жынмуди җунҗяннини

 

Сыхур лян чин фын йиён фидини…  Мә җүәлэ Айша Эрзыйевна җиннян санйүә чў 8 кәҗя 85 суйни. Сый фә сани, кәсы вә бущинфу тади суйфу, йинцысы та хан гончёндини, тади щин хан нянчиндини, зулян зочян йиён, хан чищин, жәно, ги заён хуэйзўди сышон люшындини, цанҗя даҗун гуәди мый йигә банфадини.

Минжын фәсы: «Вәди нянщян – вәди фугуй». Шыди, дансы жынму шонли суйфули, та ба гуонйин жызыди ха-хо, лян вугә зытур йиён, ду җыдони, сынхуәди җин-ян е дали, е юли жыннэли, йүә цунминли. Мансурова Айша Эрзыйевна зусы җымуҗяди жын.

Җы зу манли эршы нян вә лян Айша Эрзыйевна  зў җи лэвондини, чинчир йүмяндини, ги та фә щиндинниди хуадини. Вә ба та җёди Ашэр нённён. Минжынди кугәр фәсы: «Бә ё йибый тезыли, ё йибый пын-ю». Дуйдини, дансы ю Ашэр нённёнди җымуҗяди нү пын-ю, нэ зу мәю фәдили – та йигәр дин шыгәни.

Ё фәни, хуэйзўжынмуди җунҗянни ю бушоди бынсы дади, чўли минди, ю тянцэди жынни. Мансурова Айша Эрзыйевнасы таму литуди йигә. Йида шонянди сыхур до вуҗин та ги фаҗон хуэйзўди вынмин сычин фили да щинҗинли, вули җычян гўзыли; та юсы тунщинжын, юсы гуонбәйүан, юсы нүщеҗя дэ нүсыҗя. Зэ хуэйзўди мый йигә банфашон та цанли җяли, чечў зыҗиди нынгу гили бонцули, ги чиннянму чўли хо йиҗянли. Та фанчон зэ минжынди җунҗяннини, ба та лян даҗун либукэ. Вуҗин та шонли суйфули еба, кәсы тади бу шыщянди җүнмый щин зун бу нанвын: хан фонвын чинчин-лўҗяндини, зэ данлин банфашон цанҗядини, хан цощин эрнүдини.

Айша Мансуровасы 1931 нянди санйүә чў 8 зэ Москва районшонди Александровка щёнҗуонниди җёйүан җящяни сын-ёнхади, зу зэ җытар җондади. 1939 няншон та вудо Сохўлу щёнҗуонниди щёщүәни нянли фули. 1942 няншон, Зўгуй җон җын да хунди сыхур, ба тади лозы Эрзый Мансуров тёдо биншон бохў Зўгуйчили. Лозы зулиди йиху, та ба щүәтон лёдё, ги мама бонли мон ёнхуәли суй вамули, йинцы тасы җяниди дин дади.

1957 няншон Ашэр нённён доли «Шыйүәди чи» бошәнили, зэ җытар донли корректорли. Лян җыгә йитун, та хан зэ радиокомитетшон зўтуә хуәли.

«Бишкек фәдини, ходинима, гуйҗун пын-юму!» - ба җыще хуа мый йигә хуэйзўжын ду тингуә. Сышы җи нян лян җымуҗяди хуа Айша Мансурова ги «Хуэймин шынйин» радиогифә дали турли. Тади чё шын, лян линдор йиён, шындо мый йигә жынди эрфыннили. Зэ бошәни гунзуәди сыхур, Ашэр нённён щетуә вынҗонли. Ба фуму йүян җыди ходи йимяр, та мә зуәнан.

Да 1965 нян дашон зэ бошон ба тади сывын, щёфә татуәли. Нянҗяму зэ боди мянзышон чинчир нянкэ тади чёмё зуәпинли. Ё фәни, ба нүщүәҗяди хынщезы щёфә тяндо хуэйзў йүянди җёкуәфу литули.

1968 няншон Айша Мансурова лян куәщүәжын Х. Юсуров йитун зэ «Мектеп» чўбаншә литу ба «Ту йи бу» фу фончўлэли.

1987 няншон та лян щеҗяму Эрса Быйҗонгуйди дэ Исмар Шәмузы ба «Йүмян» фу фончўлэли. Зэ чўлэди йиче «Чинмё» заҗы литу ду ю тади щёфә дэ вынҗонни.

1997 няншон Айша Эрзыйевна фончўлэли лён бын фу: «Хуэйзў гўнён» сывын фу лян «Щүәхуар» щёфә фу.

Гуәли җи нян юцэщүәди нүщеҗя кә фончўлэлигә «Ни бусы етиму» щёфә фу. Җысы җўзоҗя заён сыхур щехади зуәпин. Чўгуә җыгә, ба тади хын җигә щёфә тяндо хуэйзў щеҗямуди «Вонщён» фубынзы литули. Ба җыгә фубынзы зэ Җунгуә на ханйү йинчўлэли.

Линйир 2011 няншон Ашэр нённён хан фончўлэли йи бын щин сывын фу. Җыгә сывынди тиму е за, йисы е шын. Зэ җыще сывын литу нүщеҗя ба зыҗиди йиче щинҗин вушонли, ви ще таму фили хошоди гункў.

Ё фәни, зэ мый йигә гунзуәшон Айша Мансурова шыщин-шыйиди, пин лёнщинди зўли хуәли. Ба та нын щинфу, нын кочў. Ги та нын ба җун-ёди хуә пэги, йинцысы ба җыгә хуә та гандо сымяршонни. Ба хуә зўди ходи йимяр, Айша Эрзыйевна да Хырхыз гуйҗя радиокомитет, хуэймин щехуэй дэ данлинди чуанляншон дыйли хошоди шонхо дэ Минйү грамота. Кәсы до нүсыҗяшон дин дади шонхосы минжынди щинэ. Ба та дуәйибанзы хуэйзўжын җыдони, тади хо миншын зэ мангәчўр сакэдини. Эрзы, щифур, сунзыму щинэ та, чинчин-лўҗян ба та донжын. Ашэр нённён е щинэ жын, йинцысы та җыдони, щинэ – җысы вонче тэ жынди бонзы. Тасыгә щинчон ходи, бу на җязыди, щянхуэй нүжын. Ланлуә жынмуди йимяр, тади җяни жын суәсуә бу дуан.

Щянзэ Ашэр нённён лян эрзыди җящя йидани җўдини. Тади эрзы Закир лян  щифур Рахима гунзуәдини. Да сунзы Ислам ба Бишкек чынниди җунщүә нянван, вуҗин зэ Җунгуәди Быйҗин чынниди дащүәни няндини. Ди эргә сунзы Мухамед зэ тюрк «Себат» лицей литу няндини. Суй суннүр Амалия, бу шыщянди йимяр, бу җё нэнэ щинхуон, ги та дуан гощиндини. Хан ё сани? Җё вә фәчи, до жыншон җы зусы да йүнчи.

Мәю шанки, Мансурова Айша Эрзыйевна ги фаҗон хуэйзўжынди вынминди сышон вўли хын дади җычян гўзыли. Щүәтонниди ваму нян тади щёфә лян чёмё сывындини, тади тунщинму, чинчин-лўҗян дэ лян та лянхәди жынму тиче Ашэр нённён гуон фә хо хуадини.

Щүанлэди сынжыршон вәму ги чиннэди, даҗя тэнэди Мансурова Айша Эрзыйевна панвон шынти гончён, җящяди пиннан-вусы, тяндади йүнчи, щинниди нанвын лян гощин!

 

Фатима Машынхаева,
Бишкек чын.

 

Хуадян:

Чищин – активный;
Сынхуәди җин-ян – жизненный опыт;
Цунмин – мудрый;
Ю тянцэди – талантливый;
Ву гўзы – вносить вклад;
Гуонбәйүан – диктор на радио;
Җунҗян – среди;
Фонвын – посещать;
Җўзоҗя – автор;
Пин лёнщинди – по совести.