转发：我们的饮食——面条和米饭做的八碗席
回族彥語说：“吃飽了，喝好了，穷汉富汉一样了”。是的，当人们求得温飽后，便觉得自己生活有着落了，是穷汉富汉并不重要。自古以来，人们就认为“民以食为天”。因而，东方著名大学问家（科学家、哲学家、医学家）伊本•西拿（拉丁名阿维森纳）说：人们健康的体魄，由此体现出的精、气、神，皆来自人们所食之五谷飲食。正确的吃喝决定人们的健康。
回族的饮食品种繁多，其主要特点是每一道菜式都要添加多种佐料，从而使食品菜肴香气扑鼻。调料也占有很大的比例，比如最常用的中国醋。回族食品大体可分为三类：一类是家常便饭，二类是节庆饮食，三类是宗敎规程的饮食。第一类有米飯、面条、馍馍、凉面、汤、菜、拌饭、汤面条、盖浇饭。第二类是分八大碗、四大盘这些节庆饮食，比如婚礼宴席常按此举办以示欢乐。第三类严格按照宗教的规程办：比如过乜贴要捞油香做米饭扣碗。十八世纪法国的一名旅行家、地理协会会员拉貝说：没有比回族人的食品更香甜美味可口的了。此话确实。现在请你们看一下回族的食品。 忠告： 食不过饱，身体安好。 良药苦口利于病，膏梁厚味易致病， 葱治七病，蒜治百病。 飲食过饱，习惯不好。 吃馍喝水，瘦成干鬼。 家里的馍没模样，胜过街上的蛋糕房。 吃饭就吃饭，自己不说话，不听他人言。
Сыйүнди цанпин:
Ги фыншон ё җымуҗяди цэлёни:
Йибый вушыгә грамм бормыйди
хуэйҗәсы ёнйүди ган фынмязыни
Йигә литр фи
Йи фәфәзы ян
Ги тоншон:
Йибый грамм ванжу
Йи гәдазы цун
Вушыгә грамм чин-ю
Лёнгә сызы хуэйҗәсы йи фәзы томат
Эрбый грамм янхади хуэйҗәсы щинщүан быйцэ
Йи фәфәзы хун ламянзы
хуэйҗәсы лёнгә сэганди лаҗүәзы
Тёхуә, лю цэфу, ян.
Ба жу лян цун че мәмәрди, ба лазы дуәйиха. Ги жә хунди гуә литу ба ю доги. Җисы ю лянхо, ги гуә литу ба жу доги, җё та цо 2-3 фынҗун. Фичизы ганлиди йиху ба цун дэ быйцэ гәги цойихар. Йиху ги сызы дэ лаҗүәзышон ба тёхуә саги зэ җё цо җигә фынҗун. Линйир ги гуә литу до йигә литр фи, җё та гун 10 -20 фынҗун. Зу җымуҗя тон е бянйили.
Замуҗя ба җыгә чыди ё дуанни?
Ги ван литу гә җи куэкуэзы фын, җигә бяншы, ги готу ба гун тон доги. Лян җыгә чыди йитун хан дуан заён цэ дэ лю цэфудини, зущён захади чинцэ, җюцэ зэмусы хан гәдисы янсуй.
Ё фәни, ба җымуҗяди чыди җуәҗун ги кижынму дуандини, гуә җечиди сыхур зўдини.
ХУА ЦЭДЕЗЫ
Сыйүнди цанпин:
Йигә хуонлуәбу
Йигә лю луәбу
Ву-люгә янхади суан банбанзы
Йи базы янхади җюцэ
Лён-сангә янхади хун лазы
Йи-лён фәфәзы чин-ю
Бан фәфәзы хун ламянзы хуэйҗәсы
Йигә сэхади лаҗүәзы
Ба хуонлуәбу лян лю луәбу щиҗин, ба пипизы щүәдё чечын щи тётёзы. Йиху йи базы лян йи базы дуймян бэдо дезы литу.
Ба янхади суан чечын бә пянпянзы гәдо хуонлуәбуди дэ лю луәбуди җунҗянни, ба сунзы чесуй бэдо суанди дуймян. Ба хан лазы чесуйлиди йиху гәдо суан гынчян, ба хан җюцэ дуйчў лазы. Ги җыгә хуа цэдезыди донҗунни гә йигә сэхади лаҗүәр хуэйҗәсы хун ламянзы. Линйир ба чин-ю лян хо пәдо цэшон. Вәё җё цанпин ю фичизы, ги та готу ё са йидяндяр фини.
Ё фәни, зэ дуйхади хуа цэдезы литу янсый пый янсыйдини. Ба җымуҗяди хуа цэдезы ги мый йигә чыдиди ёнзышон нын дуанги.
ШОЧЕЗЫ
Сыйүнди цанпин:
Йигә кило щинщүанди чезы
Ву-люгә лю-хунди лаҗүәзы
Эрбый вушыгә грамм ёнжу
Йи гәдазы суан
Йи фәфәзы хун ламянзы
Сан-сыгә сызы
Эрбый грамм чин-ю
Бан җунзы цу
Ян
Ба чезыди пизы щүәдё, чечын 4-5 куэкуэзы. Ба чин ю додё шын нозы литу, җё ю жә хо. Ба чезы фондо нозы литу зачын җинхуон янсыйди, ба бянйиди зафуди чезы гәдо ванзан литу.
Ба жу чечын бә пянпянзы, ба цун чечын бәбәрди, ба лазы чечын да пянпянзы, ба сызы чесуй. Ба чин-ю лян холиди йиху ба жу додё гуәни җё цодо. Йиху ба цун тянги хохор цойиха, гуә лёнгә фынҗун ба лазы тянги. Щүәбый цойихар зу ба сызы гәги. Ба ян шонходи йиху ба йиче цанпин ё цо 7-8 фынҗунни. Зу ги җыгә цохади цэфу литу ба чезы тянги, вәё җё видо цуан, ба таму йидарни хан ё цо 5-7 фынҗунни. Ба бянйиди чыди ёдо шын дезы литу – щянчян ба чезы, йиху ги чезы готу ба данлинди цэ лян тонтонзы. Ба суан дуә суй, лян хун ламянзы хуәдо йидарни, ги готу ба шо ю пәги. Ги пәхади суан лян лазы литу җочў ви ба цу тянги.Чыди зычян ги чезы готу ба суанди тон доги. Ё фәни, лян җыгә чыди йикуәр ба тян мыйтон хуэйҗәсы ганфан дуандини.
ФЫНХАДИ ҖИЖУ
Сыйүнди цанпин:
Ги җыгә чыдишон җуәҗун надисы йисуйди нянчин җивазы. Ба җивазы зэ хуәшон хохор лёйиха, щиҗин, фынчын 8-10 куэзы.
Лён-сан гўдўзы цун
3-4 фуходи сызы
Лён-сангә хун лаҗүәзы
Йи фәфәзы тёхуә
Йибый грамм чин-ю
Лён-сангә лю ёнзыди цун
Ян
Ги мяншон:
Бангәзы кило годынди мян
Йигә фәфәзы ян
Фи
Ба мян хуәчын ниннирди. Жучын гәда, лян данданзы шанчў җё щинйихар.
Ги гуә литу ба чин-ю доги, җё та лянхо, ба җижу куэзы да лёнхани цочын хуонхуорди, ба чехади цун тянги җё цойихар. Йиху ба чемәди сызы, ян, лазы, тёхуә додё гуәни, цо йиҗынзы ба фи тянги. Җё фи яндин ба жу ё шанчўни. Зу җымуҗя вон фуни җё гунчи.
Җижу гунди нэгә сыхур ба мян ганчын бәбәрди, ба та чечын лян манчёзы йиён, зэ кэфи литу гун 1-2 фынҗун, Йиху лян золү дачўлэ додё шын пынпынзы литу. Ба җижуди тон җёйүн додё фан литу, ги готу ба җижу куэкуэзы гәги дуандо җуәзышон. Мый йигә жын ги зыҗиди дедезы литу ба фан ёшон чыдини. Ги җыгә чыдишон яндин ё гә чехади сынцэни.
СУНЗЫ ЦЭ
Сыйүнди цанпин:
Йигә хўлун сунзы
Лён-сангә суан банбанзы
Йигә щинщүанди хун лазы
Йигә щинщүанди лю лазы
Лён фәфәзы чин-ю
Бан фәфәзы ла мянзы
Ян
Лён-сангә фәфәзы цў
Йи-лёнгә цун
Җи җыҗыр янсуй
Ба сунзышонди ху пизы бәдё (ба та да гынзышон вон готу ё бәни), щиҗин, чечын щещезыди бә пянпяр. Ба пянпяр луәдо йидарни чечын щи тётёзы, ба ян тянги, лян дуйдур йиён, гәдо дезышон. Ба бәдёди суан дуәчын мәмәрди гәдо сунзышон, ги та готу ба че суйди цун дэ лазы бэшон. Йиху манмар ба цэ литуди фичизы додё. Ба лян ходи жә чин-ю җуанди додё цэшон. Ё фәни, ги суаншон дуәйү ба ю ё пэшонни. Ги җуәзышон дуанди сыхур ги цэшон до йидяр цў, йиху ба цанпин ё хуәдо йидарнини. Җыгә цэ тэ щёнли!
ХУН ФЫН ЁНЖУ ДЭ ЁНЙҮ
Сыйүнди цанпин:
Ю гўдўзыди ёнжу – лёнгә гунҗин
Гәдазы цун – йигә гунҗин
Сы-вугә фуходи сызы
Лён-сангә лаҗүәзы
Нун ёнйү – йигә гунҗин
Йи фәфәзы хун ламянзы
Йи фәфәзы тёхуә
Йибый грамм чин-ю
Эрбый грамм фи
Ян.
Ба ёнжу чечын да куэзы, зулян шуҗон йиён; лян тёхуә, ян дэ ламянзы баншон, йиху җё та ян 40 фынҗун. Ба хўлун цун чечын лён бонгәр, ба мый йи бонгә чечын сысызы гәдо гуә дизыни, ги готу ба жу, лаҗүәзы, сызы гәшон, жуди туанйүар ба ёнйү бэшон. Ба фи долиди йиху ба гуәгэ ё гуаннянни. Зу җымуҗя җё жу лян данлин цэфу зэ щё хуәшон манмар жын 2,5 – 3 сышын. Ба фу чыди ёдо да тян ёнпаншон, вәё җё та хокан, ги готу сащер щещер чехади лю цун- ёнзы. Чўгуә җыгә, лян щинщүан сызы дэ хуонгуа хан ё чещер сын цэни. Ба мәмә е ё гәдо җуәзышонни. Зу җымуҗя чечў цэфу, фынхади ёнжу чынха фихахардини, тади мянзы хуонхуәрди, видо е щён.
